نارسایی دهانه رحم، وضعیتی است که دهانه رحم (سرویکس) در دوران بارداری ضعیف شده و توانایی نگهداری جنین را ندارد. این عارضه معمولا در سه ماهه دوم بارداری رخ میدهد و میتواند منجر به سقط جنین یا زایمان زودرس شود. این مقاله به بررسی این وضعیت، علل، علائم و روشهای درمان آن میپردازد.
دهانه رحم، بخش پایینی رحم است که در طول بارداری بسته میماند و از جنین محافظت میکند. این بخش در طول زایمان باز میشود تا جنین بتواند از کانال زایمان عبور کند. اما در نارسایی دهانه رحم، دهانه رحم زودتر از موعد باز میشود و این میتواند برای جنین خطرناک باشد.
علل نارسایی دهانه رحم به طور کامل مشخص نیست، اما برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهند، ازجمله:
· سابقه جراحی دهانه رحم: جراحیهایی مانند کونیزاسیون (برداشتن بخشی از دهانه رحم) میتواند باعث ضعیف شدن دهانه رحم شود.
· آسیبهای دهانه رحم: آسیبهای ناشی از زایمانهای قبلی یا سقط جنین میتواند به دهانه رحم آسیب برساند.
· ناهنجاریهای مادرزادی: برخی از زنان با دهانه رحم کوتاه یا ضعیف به دنیا میآیند.
· قرار گرفتن در معرض دی اتیل استیل بسترول (DES): این دارو در گذشته برای جلوگیری از سقط جنین استفاده میشد، اما اکنون مشخص شده است که میتواند باعث نارسایی دهانه رحم در دختران متولد شده از مادرانی که این دارو را مصرف کردهاند، شود.
معمولا نارسایی دهانه رحم علائم خاصی ندارد و به همین دلیل تشخیص آن دشوار است. بااینحال، برخی از زنان ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
· فشار در لگن
· ترشحات واژینال غیرمعمول
· خونریزی خفیف واژینال
· کمر درد
تشخیص نارسایی دهانه رحم با معاینه لگن و سونوگرافی ترانس واژینال انجام میشود. در سونوگرافی، پزشک طول دهانه رحم را اندازهگیری میکند. اگر طول دهانه رحم کوتاه باشد (کمتر از ٢۵ میلیمتر)، ممکن است نارسایی دهانه رحم تشخیص داده شود.
درمان نارسایی دهانه رحم بهشدت عارضه و سن بارداری بستگی دارد. برخی از روشهای درمان عبارتند از:
· سرکلاژ معمولا بین هفتههای ١٢ تا ١٤ بارداری انجام میشود.
· پروژسترون: این هورمون میتواند به تقویت دهانه رحم کمک کند. پروژسترون بهصورت شیاف واژینال یا تزریق عضلانی تجویز میشود.
· استراحت: استراحت در بستر یا محدود کردن فعالیت بدنی میتواند به کاهش فشار بر دهانه رحم کمک کند.
· پایش سرکلاژ: در اینروش، دهانه رحم با بخیه بسته میشود تا از باز شدن زودرس آن جلوگیری شود.
· منظم: زنان مبتلا به نارسایی دهانه رحم باید به طور منظم توسط پزشک معاینه شوند تا وضعیت دهانه رحم و جنین بررسی شود.
در حال حاضر هیچ راهی برای پیشگیری کامل از نارسایی دهانه رحم وجود ندارد. بااینحال، زنان میتوانند با مراجعه منظم به پزشک و انجام معاینات دورهای، خطر ابتلا به این عارضه را کاهش دهند. همچنین، زنان باردار باید از سیگار کشیدن و مصرف الکل خودداری کنند و وزن خود را در محدوده سالم نگه دارند.
نارسایی دهانه رحم یک عارضه جدی است که میتواند بارداری را تهدید کند. بااینحال، با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، بسیاری از زنان مبتلا به این عارضه میتوانند بارداری سالمی داشته باشند و نوزادان سالمی به دنیا بیاورند.
به نقل از: zanansabz.ir